Wat is kwantitatieve versoepeling?

De grondbeginselen van kwantitatieve versoepeling

Het beleid van de Amerikaanse Federal Reserve ("de Fed") speelt een steeds actievere rol in de prestaties van de economie en de financiële markten. De meest bekende hiervan is het vermogen om de kortetermijnrente vast te stellen, die op zijn beurt de economische trends en de rendementsniveaus voor obligaties met alle looptijden beïnvloedt. De centrale bank voert een laag tariefbeleid uit om groei te stimuleren, en handhaaft hogere tarieven als het de inflatie wil beheersen.

In de afgelopen jaren kwam deze aanpak echter op een probleem: de Fed verlaagde effectief de rente tot bijna nul, wat betekent dat de Fed niet langer het vermogen had om groei te stimuleren via zijn rentebeleid. Dit probleem bracht de Fed ertoe om zich te wenden tot het volgende wapen in zijn arsenaal: kwantitatieve versoepeling.

Wat is kwantitatieve versoepeling?

De Fed, of een andere centrale bank, zorgt voor kwantitatieve versoepeling door geld te creëren en vervolgens obligaties of andere financiële activa van banken te kopen. De banken hebben dan meer geld beschikbaar om uit te lenen. Hogere kredietgroei zou het op zijn beurt eenvoudiger moeten maken om projecten te financieren, bijvoorbeeld de bouw van een nieuw kantoorgebouw. Deze projecten zetten mensen aan het werk en helpen zo de economie groeien. Bovendien helpen de aankopen van de Fed de prijzen van obligaties opdrijven door hun aanbod te verminderen, waardoor hun rendement daalt. Lagere opbrengsten bieden op hun beurt verdere brandstof voor economische expansie door de kosten van kredietnemers te verlagen.

Zo werkt het idee tenminste op papier. In de praktijk hebben banken geen om overtollig geld te lenen. Als banken voorzichtig zijn en weinig vertrouwen hebben - zoals het geval was in de jaren na de financiële crisis van 2008 - is de hogere geldhoeveelheid misschien niet de motor van de groei die de Fed in gedachten had.

"QE1" en "QE2"

In de periode van 25 november 2008 tot en met maart 2010 veroorzaakten de trage groei en de hoge werkloosheid die volgde op de financiële meltdown van 2007-2008 de Fed om de economie te stimuleren via een beleid van kwantitatieve verruiming Het programma had aanvankelijk weinig invloed, dus de Fed kondigde een uitbreiding van het programma aan van $ 600 miljard naar $ 1, 25 biljoen op 18 maart 2009.

Onmiddellijk na het afsluiten van het eerste kwantitatieve versoepelingsprogramma, kwamen problemen naar voren in de vorm van een tragere groei, de opkomst van de Europese schuldencrisis en hernieuwde instabiliteit op de financiële markten .De Fed stapte in met een tweede ronde van kwantitatieve verruiming, die bekend werd als "QE2" en in antwoord daarop kocht de Fed nog eens $ 600 miljard aan kortlopende obligaties Dit programma - waar voorzitter Ben Bernanke voor het eerst naar wees op 27 augustus 2010 - liep van november 2010 tot juni 2011.QE2 leidde tot een rally op de financiële markten, maar deed weinig om een ​​duurzame economische groei te stimuleren.

QE3 Gelanceerd in september 2012

Op 13 september 2012 lanceerde de Amerikaanse Federal Reserve de derde ronde van kwantitatieve versoepeling. Bovendien verklaarde de Fed officieel - voor de eerste keer - dat ze de kortetermijnrente laag zou houden tot 2015. Deze bewegingen weerspiegelen de visie van de Fed dat de economie nog steeds niet het punt van zelfvoorzienende groei had bereikt ( met andere woorden, het vermogen om te blijven groeien zonder stimulus). Dienovereenkomstig heeft de Fed aangenomen wat sommigen "QE Infinity" noemden, een plan om $ 85 miljard aan vastrentende effecten per maand, $ 40 miljard aan mortgage-backed securities en $ 45 miljard aan Amerikaanse staatsobligaties te kopen.

Anders dan QE1 en QE2 had dit derde programma geen vaste einddatum. De vroege consensus was echter dat de Fed de omvang van zijn aankopen zou afronden voordat 2013 voorbij was, met als doel het programma tegen 2015 af te sluiten. Toen gaf Fed-voorzitter Ben Bernanke op 22 mei 2013 een hint dat de Fed kon "taper" QE vóór het einde van het jaar. Terwijl de overgrote meerderheid van economen en beleggers verwachtten dat de eerste afbouw plaats zou vinden op 18 september 2013, verraste de Fed de markten door aan te kondigen dat het programma voor onbepaalde tijd op $ 85 miljard zou blijven gebaseerd op economische omstandigheden.

Op 18 december 2013 kondigde de Fed de eerste afbouw aan. Vanaf januari verminderde het zijn aankopen tot $ 75 miljard per maand - $ 35 miljard aan door hypotheek gedekte effecten en $ 40 miljard aan staatsobligaties. De Fed kondigde vervolgens een aantal extra kortingen aan, waarbij ze geleidelijk haar aankopen verlaagde en uiteindelijk het programma afsloot in oktober 2014.

Ondanks deze acties, die voorstelden de Amerikaanse economie weer op koers te zetten, vanaf juni 2016, economische onzekerheid, trage economische groei groei en met name de trage loongroei aanhouden. Toenemende financiële ongelijkheid heeft het pessimisme van de Amerikaanse bevolking over de economische toekomst van het land alleen maar verergerd. Het beste dat kan worden gezegd over kwantitatieve versoepeling - wat een belangrijk voordeel is - is dat de economische pijn waarschijnlijk is afgenomen. Het maakte het land niet weer compleet, althans niet op korte termijn.

De zaak tegen kwantitatieve versoepeling

De verschillende QE-programma's van de Fed hebben geleid tot scherpe kritiek vanuit het hele politieke spectrum, maar met name van rechts. Onder de argumenten tegen kwantitatieve versoepeling zijn:

Het helpt banken meer dan de economie, omdat zij kunnen kiezen om hun balansen te versterken door het geld "te houden" in plaats van het te gebruiken om hun kredietactiviteit te vergroten.

• Door geld te creëren, maakt de Fed de Amerikaanse dollar minder concurrerend ten opzichte van vreemde valuta. (Denk aan vraag en aanbod: een groter aanbod van dollars, gekoppeld aan gelijke vraag, zou tot dalende prijzen leiden, in dit geval het "bedrag" van vreemde valuta dat een dollar kan kopen).
• Het vergroten van de geldhoeveelheid kan inflatie veroorzaken. Aangezien er een vertraging is tussen de implementatie van het Fed-beleid en de economische impact, kan de inflatie snel stijgen tot niveaus die niet kunnen worden beperkt.
• Door kwantitatieve versoepeling kunnen 'bubbels' in activaprijzen worden gecreëerd.
• Opgemerkt moet worden dat sommige van deze bezwaren worden bevestigd door de gegevens, maar dat andere dat niet zijn. De voordelen van kwantitatieve versoepeling blijven betwist.