Wat is de Griekse schuldencrisis? Laatste nieuws Uitgelegd

De Griekse schuldencrisis is het gevaarlijke bedrag aan staatsschulden dat de Griekse overheid verschuldigd is. Dat komt omdat een mogelijke schuldverzaking een grote bedreiging vormt voor de Europese Unie.

Sinds 2008 hebben EU-leiders moeite gehad om overeenstemming te bereiken over een oplossing. In die tijd is de Griekse economie 25 procent gekrompen dankzij bezuinigingen en belastingverhogingen die door crediteuren worden geëist. De Griekse schuldquote is gegroeid tot 179 procent.

Het meningsverschil is een kwestie van landen die meer verliezen. Griekenland wil dat de EU haar belasting verlicht door een deel van de schuld kwijt te schelden. De EU, geleid door Duitsland en haar bankiers, wil dat Griekenland zijn overheids- en financiële structuur hervormt.

De crisis veroorzaakte de schuldencrisis in de eurozone en schiep de vrees voor een wereldwijde financiële crisis. Het werpt vraagtekens bij de levensvatbaarheid van de eurozone zelf. Het waarschuwt voor wat er zou kunnen gebeuren met andere EU-leden met een zware schuldenlast. Dit alles vanuit een land waarvan de economische output niet groter is dan de Amerikaanse staat Connecticut.

Griekenland Crisis Explained

In 2009 kondigde Griekenland aan dat het begrotingstekort 12,9 procent van het bruto binnenlands product zou bedragen. Dat is meer dan vier keer de EU-limiet van 3 procent. Ratingbureaus Fitch, Moody's en Standard & Poor's verlaagden de kredietwaardigheid van Griekenland. Dat maakte investeerders bang. Het heeft ook de kosten van toekomstige leningen opgedreven. Griekenland had geen goede kans om de fondsen te vinden om zijn staatsschuld terug te betalen.

In 2010 kondigde Griekenland een plan aan om het tekort binnen twee jaar terug te brengen tot 3 procent van het bbp. Griekenland probeerde de EU-geldschieters gerust te stellen dat het fiscaal verantwoordelijk was. Slechts vier maanden later waarschuwde Griekenland dat het misschien in gebreke zou blijven, precies hetzelfde.

De EU en het Internationaal Monetair Fonds verstrekten 240 miljard euro aan noodfondsen in ruil voor bezuinigingsmaatregelen.

De EU had geen andere keuze dan achter haar leden te staan ​​door een reddingspakket te financieren. Anders zou het geconfronteerd worden met de gevolgen van Griekenland dat de eurozone verlaat of in gebreke blijft.

Bezuinigingsmaatregelen vereist Griekenland om de btw-belasting en het vennootschapsbelastingtarief te verhogen. Het moet fiscale achterpoortjes dichten en ontduiking verminderen. Het moet prikkels voor vervroegde uittreding verminderen. Het moet de bijdragen van de werknemers aan het pensioenstelsel verhogen. Een belangrijke verandering is de privatisering van veel Griekse bedrijven, waaronder elektriciteitstransmissie. Dat vermindert de macht van socialistische partijen en vakbonden. Dit is de tekst van de overeenkomst.

Duitsland, andere EU-leiders en ratingbureaus wilden ervoor zorgen dat Griekenland de nieuwe schuld niet zou gebruiken om het oude af te betalen. Duitsland, Polen, Tsjechië, Portugal, Ierland en Spanje hadden al bezuinigingsmaatregelen genomen om hun eigen economieën te versterken.Omdat ze voor de reddingsoperaties betaalden, wilden ze dat Griekenland hun voorbeeld volgde. Sommige EU-landen, zoals Slowakije en Litouwen, weigerden hun belastingbetalers in hun zakken te graven om Griekenland van de haak te slaan. Deze landen hadden net hun eigen bezuinigingsmaatregelen doorstaan ​​om faillissement te voorkomen zonder hulp van de EU. (Bron: "Van Litouwen, een weergave van de kosten van bezuinigingen", The New York Times, 1 april 2010.)

De lening gaf Griekenland slechts voldoende geld om rente te betalen over zijn bestaande schuld en banken te activeren. De maatregelen vertraagden de Griekse economie verder. Dat verminderde de belastinginkomsten die nodig waren om de schuld terug te betalen. De werkloosheid steeg tot 25 procent en er braken rellen uit in de straten. Het politieke systeem was in rep en roer toen de kiezers zich wenden tot iedereen die een pijnloze uitweg beloofde.

In 2011 voegde de Europese faciliteit voor financiële stabiliteit 190 miljard euro toe aan de reddingsoperatie. Ondanks de naamswijziging kwam dat geld ook uit EU-landen.

Tegen 2012 was de schuldquote van Griekenland gestegen tot 175 procent, bijna driemaal de EU-limiet van 60 procent. Obligatiehouders stemden uiteindelijk in met een surpluspercentage en ruilden 77 miljard dollar obligaties in voor een schuld van 75 procent minder. (Bronnen: "Griekenland," New York Times. "Griekse schuldcrisis Tijdlijn," BBC.)

Op 27 juni 2015 kondigde de Griekse premier Alexis Tsipris een referendum over bezuinigingsmaatregelen aan. Hij beloofde dat een 'nee'-stem Griekenland meer invloed zou geven om een ​​schuldverlichting van 30 procent met de EU te onderhandelen. Op 30 juni 2015 miste Griekenland de geplande betaling van 1.55 miljard euro. Beide partijen noemden het een vertraging, geen officiële standaard. Twee dagen later waarschuwde het IMF dat Griekenland 60 miljard euro aan nieuwe hulp nodig had. Het heeft de schuldeisers verteld om verdere afwaarderingen te maken van de meer dan 300 miljard euro die ze verschuldigd zijn. (Bron: "IMF verhoogt Referendum Stakes", Wall Street Journal, 2 juli 2015). <6> Op 6 juli 2015 stemden Griekse kiezers "nee". De instabiliteit zorgde voor een run op de banken. Griekenland heeft in de twee weken rondom het referendum uitgebreide economische schade opgelopen. Banken sloten en beperkten geldautomaten tot 60 euro per dag. Het bedreigde de toeristenindustrie op het hoogtepunt van het seizoen, met 14 miljoen toeristen die het land bezochten. De Europese Centrale Bank stemde erin toe om Griekse banken te herkapitaliseren met 10 tot 25 miljard euro, waardoor ze opnieuw konden openen. Banken legden een weeklimiet van 420 euro op uitbetalingen. Dat voorkwam dat spaarders hun rekeningen aftappen en het probleem verergerde. (Bron: BBC, New York Times, WSJ, Financial Times) <15> Op 15 juli keurde het Griekse parlement de maatregelen toch goed. Anders zou het de lening van 86 miljard euro van de EU niet ontvangen. De Europese Centrale Bank was het met het IMF eens dat zij de Griekse schuld moeten verminderen. Dat betekende dat ze de voorwaarden zouden verlengen, waardoor de netto contante waarde daalde. Griekenland zou nog steeds hetzelfde bedrag moeten betalen, het zou het gewoon over een langere periode kunnen betalen. (Bron: "The Daily Shot", 17 juli 2015.) <20> Op 20 juli heeft Griekenland zijn betaling aan de ECB gedaan, dankzij een lening van 7 miljard euro uit het EU-noodfonds. Het Verenigd Koninkrijk eiste dat de andere EU-leden hun bijdrage aan de redding zouden garanderen.

Op 20 september 2015 wonnen de Griekse premier Alex Tsipiras en de Syriza-partij een snelle verkiezing. Het gaf hen het mandaat om te blijven aandringen op schuldverlichting in onderhandelingen met de EU. Maar ze moesten ook doorgaan met de impopulaire hervormingen die aan de EU waren beloofd. (Bron: "Tsipras wint," CNBC, 21 september 2015.)

In november 2015 brachten de vier grootste banken van Griekenland privé 4, 4 miljard bijeen, zoals vereist door de ECB. De fondsen zouden slechte leningen dekken en de banken terugbrengen naar volledige functionaliteit. Bijna de helft van de leningen die banken in hun boeken hebben, kan in gebreke blijven. Bankinvesteerders zullen dit bedrag inbrengen in ruil voor de 86 miljard euro aan bailout-leningen. (Bron: "De Griekse ambtenaar vertelde dat hij $ 15, 9 miljard moest ophalen om Bad Loans te dekken," New York Times, 3 oktober 2015.)

In maart 2016 voorspelde de Griekse bank dat de economie opnieuw zou groeien door de zomer. Het zakte in 2015 slechts 0. 2 procent. Maar de Griekse banken verloren nog steeds geld. Ze waren terughoudend om slechte schulden te maken, in de veronderstelling dat hun kredietnemers zullen terugbetalen zodra de economie verbetert. Dat bond geld dat ze aan nieuwe ondernemingen hadden kunnen lenen. (Bron: "Op de frontlinie", The Economist, 12 maart 2016).

Op 17 juni 2016 keerde het Europese stabiliteitsmechanisme van de EU 7,5 miljard euro uit aan Griekenland. Het was van plan om de fondsen te gebruiken om rente op zijn schuld te betalen. Griekenland ging door met bezuinigingsmaatregelen. Het heeft wetgeving aangenomen om de pensioen- en inkomstenbelastingstelsels te moderniseren. Het zal meer bedrijven privatiseren en niet-presterende leningen verkopen. (Bron: "ESM betaalt 7. 5 miljard euro aan Griekenland," ESM Europa.)

In mei 2017 ging premier Alexis Tsipras ermee akkoord om de pensioenen te verlagen en de belastinggrondslag te verbreden. Als tegenprestatie zou de EU hem nog eens 86 miljard euro lenen. Dat stelt Griekenland in staat betalingen te doen op zijn bestaande schuld. Tsipras hoopt dat zijn verzoenende toon hem zal helpen de 293. 2 miljard euro aan uitstaande schulden te verminderen. Maar de Duitse regering zal waarschijnlijk niet veel toegeven vóór de presidentsverkiezingen in september. Griekenland heeft 35,4 miljard euro betaald sinds februari 2015. (Bronnen: "Greece Debt Timeline," The Wall Street Journal, 5 mei 2017. "De Griekse bezuinigingsovereenkomst opent potentieel pad uit de reddingsoperatie," The Wall Street Journal, May 5, 2017.)

Oorzaken van de crisis in Griekenland

Hoe zijn Griekenland en de EU in de eerste plaats in deze rotzooi terechtgekomen? De zaden werden gezaaid in 2001 toen Griekenland de euro als munteenheid aannam. Griekenland was sinds 1981 EU-lid maar kon de eurozone niet betreden. Het begrotingstekort was te hoog geweest voor de Maastricht-criteria van de eurozone.

Alles ging goed gedurende de eerste paar jaar. Net als andere eurolanden profiteerde Griekenland van de kracht van de euro. Het verlaagde de rente en bracht investeringskapitaal en leningen binnen.

In 2004 kondigde Griekenland aan dat het had gelogen om de criteria van Maastricht te omzeilen. De EU heeft geen sancties opgelegd. Waarom niet? Er waren drie redenen.

Frankrijk en Duitsland besteedden op dat moment ook boven de limiet. Ze zouden hypocriet zijn om Griekenland te sanctioneren totdat ze eerst hun eigen bezuinigingsmaatregelen oplegden.

Er bestond onzekerheid over precies welke sancties moeten worden toegepast. Ze zouden Griekenland kunnen verdrijven, maar dat zou verstorend werken en de euro verzwakken.

De EU wilde de macht van de euro versterken op internationale valutamarkten. Een sterke euro zou andere EU-landen, zoals het VK, Denemarken en Zweden, overtuigen om de euro in te voeren. (Bronnen: "Griekenland bedroog", Bloomberg, 26 mei 2011. "Griekenland treedt toe tot de eurozone," BBC, 1 januari 2001. "Griekenland toetreedt tot de euro," 1 juni 2000.)

Dientengevolge, Griekse schuld bleef stijgen tot de crisis uitbrak in 2009.

Wat gebeurt er als Griekenland de eurozone verlaat?

Zonder akkoord zou Griekenland de euro verlaten en de drachme herstellen. Dat zou een einde maken aan de gehate bezuinigingsmaatregelen. De Griekse overheid kan nieuwe werknemers aannemen, het werkloosheidspercentage van 25 procent verlagen en de economische groei stimuleren. Het zou zijn in euro's luidende schuld omzetten in drachmen, meer valuta drukken en de wisselkoers van de euro verlagen. Dat zou zijn schuld verminderen, de kosten van de export verlagen en toeristen naar een goedkopere vakantiebestemming trekken.

Dat lijkt in eerste instantie ideaal voor Griekenland. Maar buitenlandse eigenaren van Griekse schuld zouden last hebben van slopende verliezen toen de drachme kelderde. Dat zou de waarde van terugbetalingen in hun eigen valuta verlagen. Sommige banken zouden failliet gaan. Het grootste deel van de schuld is in handen van Europese overheden, van wie de belastingbetaler de rekening zou betalen.

Dalende drachme waarden kunnen hyperinflatie veroorzaken, omdat de importkosten omhoog schieten. Griekenland importeert 40 procent van zijn voedsel en geneesmiddelen en 80 procent van zijn energie. Veel bedrijven weigerden deze items te exporteren naar een land dat zijn facturen misschien niet zou betalen. Het land kon geen nieuwe buitenlandse directe investeringen aantrekken in een dergelijke onstabiele situatie. De enige landen die hebben aangegeven dat ze aan Griekenland zouden lenen, zijn Rusland en China. Op de lange termijn komt Griekenland weer terug naar waar het nu is: beladen met schulden kan het niet terugbetalen.

De rente op andere schuldenlanden kan stijgen. Ratingbureaus zouden zich zorgen maken dat ze ook de euro zouden verlaten. De waarde van de euro zelf zou kunnen verzwakken als valutahandelaren de crisis gebruiken als reden om erop in te zetten.

Wat gebeurt er als Griekenland in gebreke blijft?

Een wijdverbreide Griekse standaard zou een direct effect hebben. Ten eerste zouden Griekse banken failliet gaan zonder leningen van de Europese Centrale Bank. Verliezen kunnen een bedreiging vormen voor de solvabiliteit van andere Europese banken, met name in Duitsland en Frankrijk. Zij, samen met andere particuliere beleggers, houden 34. 1 miljard euro aan Griekse schulden.

Regeringen van de eurozone bezitten 52,9 miljard euro. Dat is in aanvulling op de 131 miljard euro die eigendom is van de EFSF, voornamelijk ook overheden in de eurozone.Sommige landen, zoals Duitsland, zullen niet worden getroffen door een reddingsplan. Ook al bezit Duitsland de meeste schulden, het is maar een klein percentage van zijn BBP. Een groot deel van de schuld komt pas in 2020 of later. Kleinere landen staan ​​voor een zwaardere situatie. Het aandeel van Finland in de schuld is 10 procent van zijn jaarlijks budget. (Bron: "Finland legt uit wat er op het spel staat met Griekenland," Breitbart, 7 juli 2015.)

De ECB heeft 26. 9 miljard euro Griekse schuld. Als Griekenland in gebreke blijft, zal dit de toekomst van de ECB niet in gevaar brengen. Dat komt omdat het onwaarschijnlijk is dat andere schuldenlanden tot wanbetaling zouden besluiten.

Om deze redenen zou een Grieks verzuim niet slechter zijn dan de schuldencrisis van de LTCM van 1998. Dat is toen de default van Rusland leidde tot een vloedgolf van defaults in andere opkomende markten. Het IMF verhinderde veel wanbetalingen door kapitaal te verschaffen totdat hun economieën waren verbeterd. Het IMF bezit 21. 1 miljard euro Griekse schuld, niet genoeg om het uit te putten. (Bron: "IMF loopt uit van bailoutbesprekingen met Griekenland," Wall Street Journal, 12 juni 2015.)

De verschillen zouden de omvang van de standaardwaarden zijn en dat ze zich in ontwikkelde markten bevinden. Het zou de bron van veel van de fondsen van het IMF beïnvloeden. De Verenigde Staten zouden niet kunnen helpen. Hoewel het een grote financier van het IMF is, heeft het zichzelf nu te veel opgeschud. Er is geen politieke belangstelling voor een Amerikaans reddingsplan voor Europese staatsschulden.

Waarom zijn soberheidsmaatregelen nodig?

Op lange termijn zullen de maatregelen het relatieve voordeel van Griekenland op de wereldmarkt verbeteren. Door de bezuinigingsmaatregelen moest Griekenland verbeteren hoe het zijn overheidsfinanciën beheerde. Het moest zijn financiële statistieken en rapportering moderniseren. Het verlaagde handelsbelemmeringen en verhoogde de export.

Het belangrijkste was dat Griekenland zijn pensioenstelsel moest hervormen. Voordien absorbeerde het 17. 5 procent van het bbp, hoger dan in enig ander EU-land. Overheidspensioenen zijn 9 procent ondergefinancierd, vergeleken met 3 procent voor andere landen. Bezuinigingsmaatregelen vereist Griekenland om pensioenen met 1 procent van het bbp te verlagen. Het vereiste ook een hogere pensioenbijdrage van werknemers en verminderde vervroegde uittreding.

De helft van de Griekse huishoudens maakt gebruik van pensioeninkomen en een op de vijf Grieken is 65 jaar of ouder. Jeugdwerkloosheid ligt op 50 procent. Werknemers zijn niet enthousiast over het betalen van bijdragen, zodat senioren hogere pensioenen kunnen ontvangen. (Bron: "Unsustainable Futures: The Greek Pensions Dilemma Explained," The Guardian, 15 juni 2015.)